W zawiązku z zapytaniami wiernych, udających się w dniu 10 maja br. pociągiem specjalnym na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej w Lourdes, informujemy o możliwości udziału w wyborach prezydenckich drogą korespondencyjną lub przez pełnomocnika. Szczegółowe informacje o alternatywnych sposobach udziału w wyborach prezydenckich zamieszczone są poniżej.
Głosowanie korespondencyjne w wyborach prezydenta RP
W przeprowadzanych 10 maja wyborach prezydenta RP wszyscy wyborcy będą mogli głosować korespondencyjnie. To pierwsze w Polsce wybory, w których będzie można wybrać głosowanie w lokalu wyborczym lub wcześniej oddać głos korespondencyjnie. Ta nowa forma głosowania została wprowadzona, żeby umożliwić udział w wyborach również tym obywatelom, którzy w dniu głosowania z powodów prywatnych lub zawodowych nie będą mogli dotrzeć do lokalu wyborczego.
Żeby skorzystać ze swojego nowego uprawnienia najpóźniej w poniedziałek 27 kwietnia wyborca musi poinformować urząd gminy/miasta o zamiarze głosowania korespondencyjnego. Można to zrobić ustnie, pisemnie, telefonicznie, faksem lub w formie elektronicznej. W zgłoszeniu konieczne jest podanie podstawowych danych wyborcy. Osoba, która zgłosiła zamiar głosowania korespondencyjnego, otrzyma najpóźniej 4 maja pakiet wyborczy zawierający: kartę do głosowania, koperty zapewniające tajność głosowania, oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu. Wyborca otrzymuje również instrukcję,
która szczegółowo opisuje procedurę głosowania korespondencyjnego, jej przestrzeganie gwarantuje, że oddamy głos ważny. Pakiet wyborczy zostanie dostarczony pod wskazany adres listem poleconym lub przez pracownika urzędu gminy/miasta. Pakiet można również odebrać osobiście w urzędzie miasta, jeżeli w zgłoszeniu zadeklarowaliśmy taki zamiar. Po wypełnieniu karty do głosowania wyborca wkłada ją do zanonimizowanej koperty (którą musi zakleić), a następnie do zaadresowanej już koperty zwrotnej. Do koperty zwrotnej należy również włożyć oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu. Przesyłka wyborcza jest bezpłatna, więc wystarczy ją wrzucić do dowolnej skrzynki pocztowej najlepiej do 7 maja lub przed dniem wyborów dostarczyć do urzędu gminy/miasta (do piątku, 8 maja, w godzinach pracy urzędu).
Jeżeli wyborca zmieni swoje plany, to w dniu głosowania (10 maja) możne dostarczyć pakiet wyborczy osobiście do komisji wyborczej.
Aby zagwarantować tajność głosowania przesłane do komisji wyborczej lub dostarczone do urzędu pakiety wyborcze nie są od razu otwierane. Dopiero w dniu głosowania, komisja wyborcza, otwiera przesyłki i zanonimizowane koperty z kartami do głosowania wrzuca do urny wyborczej. Wyjęcie kart do głosowania z kopert następuje dopiero po zakończeniu głosowania w lokalu wyborczym.
Dotychczas z głosowania korespondencyjnego mogli korzystać tylko wyborcy niepełnosprawni lub przebywający za granicą. Tegoroczne wybory prezydenta RP to pierwsze zastosowanie nowych przepisów umożliwiających korzystanie z głosowania korespondencyjnego wszystkim obywatelom.
Jak zagłosować korespondencyjnie?
Od wyborów prezydenckich 2015 r. każdy wyborca może głosować korespondencyjnie, czyli za pośrednictwem poczty. Zamiar taki należy zgłosić w urzędzie gminy/miasta najpóźniej do 27 kwietnia 2015 r. Wyborca niepełnosprawny, niewidzący lub słabo widzący, może zażądać dołączenia do pakietu wyborczego nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a.
Zamiar głosowania korespondencyjnego może być dokonany ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej i musi zawierać nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL wyborcy, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie a także wskazanie adresu, na który ma być wysłany pakiet wyborczy, albo deklarację osobistego odbioru pakietu wyborczego. Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie (nie dotyczy to wyborców mieszkających na stałe za granicą i nie posiadających meldunku w Polsce). Wyborca wnioskujący o możliwość głosowania korespondencyjnego umieszczany jest w spisie wyborców w obwodzie głosowania dostosowanym do potrzeb wyborców niepełnosprawnych.
Jeśli wniosek o głosowanie korespondencyjne nie spełnia wymogów ustawowych, to wyborca jest wzywany do uzupełnienia zgłoszenia w terminie 3 dni od dnia doręczenia wezwania. Jeśli wniosek spełnia wymogi, wyborca otrzymuje pakiet wyborczy z urzędu w ciągu 7 dni, nie później jednak niż do 4 maja 2015 r. Jeśli wyborca zadeklarował we wniosku odbiór osobisty musi taki pakiet odebrać samodzielnie.
W skład pakietu wyborczego wchodzą:
• zaadresowana koperta zwrotna;
• jedna karta do głosowania;
• koperta na kartę do głosowania;
• instrukcja głosowania korespondencyjnego;
• oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania, które wyborca musi wypełnić by głos był ważny;
• nakładka na kartę do głosowania sporządzone w alfabecie Braille’a (jeżeli wyborca zażądał ich przesłania).
Wyborca wypełnienia kartę do głosowania w sposób opisany w sekcji Kiedy mój głos jest ważny?, a następnie wkłada ją do koperty na kartę do głosowania i ją zakleja.
Uwaga! Niezaklejenie koperty na kartę do głosowania spowoduje, że karta taka nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.
Kopertę na kartę do głosowania wkłada się z kolei do koperty zwrotnej razem z podpisanym oświadczeniem o osobistym i tajnym głosowaniu. Koperta ta jest już zaadresowana i zwolniona z opłat pocztowych, dlatego wystarczy ją przed dniem głosownia wrzucić do skrzynki pocztowej.
Uwaga! Niewłożenie oświadczenia o osobistym i tajnym głosowaniu do koperty zwrotnej lub niepodpisanie go spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.
Przed dniem głosownia możliwe jest dostarczenie koperty zwrotnej do swojego urzędu gminy/miasta. Wyborca może również osobiście dostarczyć kopertę zwrotną do obwodowej komisji wyborczej w obwodzie głosowania, w którym jest wpisany do spisu wyborców podczas trwania głosowania.
Wyborcy głosujący za granicą wysyłają kopertę na własny koszt do właściwego konsula. Można też dostarczyć kopertę zwrotną osobiście do konsulatu przed dniem głosowania.
Koperty na kartę do głosowania wyjęte z kopert zwrotnych obwodowa komisja wyborcza wrzuca do urny wyborczej w dniu głosowania. Głosy oddane w ten sposób zliczane są po zamknięciu lokalu wyborczego, tak jak pozostałe głosy.
Szczegółowy opis procedury głosownia korespondencyjnego zawiera uchwała Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 lutego 2015 r. w sprawie określenia wzoru i rozmiaru koperty na pakiet wyborczy, koperty zwrotnej, koperty na kartę do głosowania, oświadczenia o osobistym i tajnym oddaniu głosu oraz instrukcji głosowania korespondencyjnego.
https://pkw.gov.pl/uchwaly-panstwowej-komisji-wyborczej-prezydent/uchwala-panstwowej-komisji-wyborczej-z-dnia-9-lutego-2015-r-w-sprawie-okreslenia-wzoru-i-rozmiaru-koperty-na-pakiet-wyborczy-koperty-zwrotnej-koperty-na-karte-do-glosowania-oswiadczenia-o-osobistym-i-tajnym-oddaniu-glosu-oraz-instrukcji-glosowania-korespo.html
Kto i w jaki sposób może zagłosować przez pełnomocnika?
Pełnomocnik wyborczy to osoba, która w zastępstwie i z zgodnie wolą wyborcy głosuje w jej imieniu. Prawo do głosowania za pośrednictwem pełnomocnika mają tylko wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat, a także wyborcy niepełnosprawni.
Uwaga! Wyborca niepełnosprawny, który jest upoważniony do głosowania przez pełnomocnika, to w rozumieniu kodeksu wyborczego osoba posiadająca orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.). Są to również wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:
1) całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2, i niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. о emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440);
2) niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy wymienionej w pkt 1;
3) całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy wymienionej w pkt 1;
4) orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów;
5) orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów;
6) osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Pełnomocnikiem wyborczym może być osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania lub posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania. Pełnomocnikiem nie może być osoba wchodząca w skład komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, a także mężowie zaufania, jak również kandydaci na Prezydenta RP.
Pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby lub od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.
Pełnomocnictwa udziela się przed wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania. W celu sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca składa wniosek do wójta, burmistrza, prezydenta miasta gminy, w której jest wpisany do rejestru wyborców. Wniosek należy złożyć najpóźniej do dnia 4 maja 2015 r. Złożenie wniosku jest zwolnione z opłat skarbowych. Podobnie pełnomocnik nie ma prawa żądać od wyborcy jakiegokolwiek wynagrodzenia.
Uwaga! Wzór wniosku o ustanowienie pełnomocnika stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 lipca 2011 r. w sprawie sporządzenia aktu pełnomocnictwa do głosowania w wyborach: do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej, do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (Dz. U. Nr 157, poz. 936 i z 2014 r. poz. 1428).
Do wniosku należy dołączyć:
1. pisemną zgodę na przyjęcie pełnomocnictwa przez osobę mającą być pełnomocnikiem;
2. kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności, jeżeli wyborca udzielający pełnomocnictwa w dniu głosowania nie będzie miał ukończonych 75 lat;
3. kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego osobie mającej być pełnomocnikiem, jeżeli osoba ta nie jest ujęta w rejestrze wyborców w tej samej gminie co udzielający pełnomocnictwa.
Akt pełnomocnictwa jest sporządzany w miejscu zamieszkania wyborcy lub w innym miejscu na obszarze gminy, jeżeli wyborca zwróci się o to we wniosku o jego sporządzenie.
Wyborca ma prawo cofnięcia udzielonego pełnomocnictwa. Cofnięcie pełnomocnictwa następuje przez złożenie do dnia 8 maja 2015 r., stosownego oświadczenia wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta gminy, w której sporządzono akt pełnomocnictwa, lub przez doręczenie takiego oświadczenia właściwej obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania.
Wyborca, który udzielił pełnomocnictwa może głosować osobiście w lokalu wyborczym, jeżeli wcześniej nie oddał głosu pełnomocnik. Głosowanie osobiste przez wyborcę powoduje wygaśnięcie pełnomocnictwa.
Zasady w sprawie sporządzenia aktu pełnomocnictwa do głosowania określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 lipca 2011 r. w sprawie sporządzenia aktu pełnomocnictwa do głosowania w wyborach: do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej, do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (Dz. U. Nr 157, poz. 936 i z 2014 r. poz. 1428).
Szczegółowe informacje na ten temat, wraz z wzorem wniosku o pełnomocnictwo i zgodny na przyjęcia pełnomocnictwa, znaleźć można również w serwisie PKW:
https://pkw.gov.pl/wyjasnienia-informacje-i-pisma-okolne-prezydent/informacja-o-uprawnieniach-wyborcow-niepelnosprawnych-w-wyborach-prezydenta-rzeczypospolitej-polskiej-zarzadzonych-na-dzien-10-maja-2015-r.html
Głosowanie przez pełnomocnika dla wyborców niepełnosprawnych i powyżej 75 lat
Polskie prawo przewiduje możliwość głosowania przez pełnomocnika dla wyborców niepełnosprawnych i powyżej 75. roku życia. Żeby skorzystać z tej formy udziału w wyborach należy najpóźniej 4 maja (poniedziałek) złożyć w urzędzie gminy/miasta wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa.
Wniosek do urzędu może dostarczyć dowolna osoba. Pełnomocnikiem wyborczym może być dowolny wyborca wskazany przez osobę udzielającą pełnomocnictwa do głosowania mieszkający w tej samej gminie lub posiadający zaświadczenie o prawie głosowania. Sam akt pełnomocnictwa sporządzany jest w obecności gminnego urzędnika w miejscu zamieszkania wyborcy udzielającego pełnomocnictwa, w ustalonym z nim terminie. Wszystkie czynności związane z tą formą głosowania są oczywiście bezpłatne.
Co do zasady można być pełnomocnikiem jednego wyborcy, wyjątkowo można przyjąć pełnomocnictwo od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika. Pełnomocnikiem nie może być osoba wchodząca w skład komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, a także mężowie zaufania, jak również kandydaci na Prezydenta RP.
Wyborca głosujący przez pełnomocnika ustnie, w dowolnej chwili, przekazuje swojemu pełnomocnikowi polecenie głosowania na konkretnego kandydata. Dlatego ważna jest relacja osobistego zaufania pomiędzy wyborcą a pełnomocnikiem, który w jego imieniu oddaje głos. Pełnomocnik głosuje w komisji wyborczej właściwej dla wyborcy, którego reprezentuje.