Informacja dotycząca prac wykonanych przy organach zainstalowanych w kościele parafialnym p.w. Niepokalanego Serca NMP w Ruptawie
W kościele parafialnym w Ruptawie znajduje się 25-głosowy instrument wykonany przez firmę Klimosz & Dyrszlag z Rybnika. Wyjściowa dyspozycja organów:
I manuał:
- Quintaton 16’
- Mixtur 3 – 4 fach
- Quinte 2 2/3’
- Octave 2’
- Octave 4’
- Gemshorn 4’
- Prinzipal 8’
- Gamba 8’
- Doppelflote 8’
- Dolce 8’
Pedal:
- Subbass 16’
- Violon 16’
- Cello 8’
- Prinzipalbass 8’
- Octavbass 4’
II manuał:
- Aeolina 8’
- Vox Celestis 8’
- Salicional 8’
- Portunal 8’
- Schwebeflote 8’
- Geigen Principal 8’
- Flote 4’
- Nassad 2 2/3
- Piccolo 2’
- Oboe 8’
Rzeczywista dyspozycja odbiega niestety od zapisanej na włącznikach rejestrów. Z pierwotnego instrumentu pozostały następujące elementy:
- obudowa kontuaru wraz z klawiaturami oraz wyłącznikami rejestrów i ich opisami
- wiatrownica drugiego manuału
- część głosów organowych
Podczas prac, które obejmowały uruchomienie większości głosów oraz urządzeń instrumentu zauważono następujące braki:
- całkowity brak głosów Violon 16’, Salicional 8’
- brak pierwszej oktawy (12 piszczałek) w głosach: Dolce 8’, Doppelflote 8’
- głos Quinte 2 2/3 zmieniony na głos 2’
- głos Octave 2’ zmieniony na głos 4’
- głos Octavebass 4’ złożony z różnych piszczałek
- głos Vox colestis zamieniony na Kwintę 2 2/3
- głos Nassad 2 2/3 zmieniony na Tercję 1 1/3
Sytuacja zastana w grudniu 2013 roku:
Praktycznie cały instrument nie działał. Z powodu uszkodzenia przewodu zasilającego wyłącznik rejestrów, oraz zerwania sznurków skrzynki regulacyjnej organy nie nadawały się do użytku.
W grudniu 2013 roku wykonano:
- Uruchomienie skrzynki regulacyjnej miecha
- Uszczelnienie miecha (wklejenie łat na rogach miecha)
- Połączenie zasilania wyłącznika rejestrów w kontuarze
- Naprawa aparatów łączników w kontuarze: I/P, II/P, Koppel II/I, Super II/I
- Wymiana membran tonowych i rejestrowych w ilości 67 sztuk.
- Korekta intonacji oraz stroju głosów
W sierpniu 2014 roku wykonano następujące prace:
- Naprawa aparatu łącznika SUB II/I
- Ponowne połączenie zasilania wyłącznika rejestrów
- Wykonanie nowych mieszków wyłączników rejestrów głosów wiatrownicy pedałowej, powodujące uruchomienie głosów Cello 8’, Prinzipalbass 4’ i umożliwienie prawidłowego działania głosu Subbass 16”.
- Naprawa 18 sztuk piszczałek labialnych uszkodzonych podczas prac malarskich.
- Wymiana 83 sztuk membran.
- Uruchomienie głosu Oboe 8’, które obejmowało naprawę 7 tub, znacznie uszkodzonych podczas prac malarskich. Bardzo uszkodzone zostały też piszczałki tego głosu, do których dostały się płynne składniki gładzi gipsowej.
- Demontaż osłon w głosach prospektowych, które skutecznie uniemożliwiały emisję dźwięku oraz dostęp do strojenia.
- Korekta intonacji oraz strojenie wszystkich głosów instrumentu.
Podczas przeprowadzonych prac zauważono aktywnie działającego szkodnika drewna, który zasadniczo wpływa na działanie instrumentu, tak w elementach kontuaru, jak i w wiatrownicach. W parunastu przypadkach wadliwe działanie membran wywołane było przez przedziurawienia wywołane przez szkodniki drewna. Obecnie instrument jest sprawny technicznie. Wszystkie urządzenia i istniejące głosy działają.