Informacja o remoncie organów kościelnych

Informacja dotycząca prac wykonanych przy organach zainstalowanych w kościele parafialnym p.w. Niepokalanego Serca NMP w Ruptawie

W kościele parafialnym w Ruptawie znajduje się 25-głosowy instrument wykonany przez firmę Klimosz & Dyrszlag z Rybnika. Wyjściowa dyspozycja organów:

I manuał:

  1. Quintaton 16’
  2. Mixtur 3 – 4 fach
  3. Quinte 2 2/3’
  4. Octave 2’
  5. Octave 4’
  6. Gemshorn 4’
  7. Prinzipal 8’
  8. Gamba 8’
  9. Doppelflote 8’
  10. Dolce 8’

Pedal:

  1. Subbass 16’
  2. Violon 16’
  3. Cello 8’
  4. Prinzipalbass 8’
  5. Octavbass 4’

II manuał:

  1. Aeolina 8’
  2. Vox Celestis 8’
  3. Salicional 8’
  4. Portunal 8’
  5. Schwebeflote 8’
  6. Geigen Principal 8’
  7. Flote 4’
  8. Nassad 2 2/3
  9. Piccolo 2’
  10. Oboe 8’

Rzeczywista dyspozycja odbiega niestety od zapisanej na włącznikach rejestrów. Z pierwotnego instrumentu pozostały następujące elementy:

  • obudowa kontuaru wraz z klawiaturami oraz wyłącznikami rejestrów i ich opisami
  • wiatrownica drugiego manuału
  • część głosów organowych

Podczas prac, które obejmowały uruchomienie większości głosów oraz urządzeń instrumentu zauważono następujące braki:

  • całkowity brak głosów Violon 16’, Salicional 8’
  • brak pierwszej oktawy (12 piszczałek) w głosach: Dolce 8’, Doppelflote 8’
  • głos Quinte 2 2/3 zmieniony na głos 2’
  • głos Octave 2’ zmieniony na głos 4’
  • głos Octavebass 4’ złożony z różnych piszczałek
  • głos Vox colestis zamieniony na Kwintę 2 2/3
  • głos Nassad 2 2/3 zmieniony na Tercję 1 1/3

Sytuacja zastana w grudniu 2013 roku:

Praktycznie cały instrument nie działał. Z powodu uszkodzenia przewodu zasilającego wyłącznik rejestrów, oraz zerwania sznurków skrzynki regulacyjnej organy nie nadawały się do użytku.

W grudniu 2013 roku wykonano:

  • Uruchomienie skrzynki regulacyjnej miecha
  • Uszczelnienie miecha (wklejenie łat na rogach miecha)
  • Połączenie zasilania wyłącznika rejestrów w kontuarze
  • Naprawa aparatów łączników w kontuarze: I/P, II/P, Koppel II/I, Super II/I
  • Wymiana membran tonowych i rejestrowych w ilości 67 sztuk.
  • Korekta intonacji oraz stroju głosów

W sierpniu 2014 roku wykonano następujące prace:

  • Naprawa aparatu łącznika SUB II/I
  • Ponowne połączenie zasilania wyłącznika rejestrów
  • Wykonanie nowych mieszków wyłączników rejestrów głosów wiatrownicy pedałowej, powodujące uruchomienie głosów Cello 8’, Prinzipalbass 4’ i umożliwienie prawidłowego działania głosu Subbass 16”.
  • Naprawa 18 sztuk piszczałek labialnych uszkodzonych podczas prac malarskich.
  • Wymiana 83 sztuk membran.
  • Uruchomienie głosu Oboe 8’, które obejmowało naprawę 7 tub, znacznie uszkodzonych podczas prac malarskich. Bardzo uszkodzone zostały też piszczałki tego głosu, do których dostały się płynne składniki gładzi gipsowej.
  • Demontaż osłon w głosach prospektowych, które skutecznie uniemożliwiały emisję dźwięku oraz dostęp do strojenia.
  • Korekta intonacji oraz strojenie wszystkich głosów instrumentu.

Podczas przeprowadzonych prac zauważono aktywnie działającego szkodnika drewna, który zasadniczo wpływa na działanie instrumentu, tak w elementach kontuaru, jak i w wiatrownicach. W parunastu przypadkach wadliwe działanie membran wywołane było przez przedziurawienia wywołane przez szkodniki drewna. Obecnie instrument jest sprawny technicznie. Wszystkie urządzenia i istniejące głosy działają.